sadiay 
balnibarbi 
ni roy v. aragon 

Maysa kadagiti nakapanan ni Lemuel Gulliver ti lugar a managan Balnibarbi. Adu a nakaay-ayat ken makapasidunget a bambanag a nasarakanna sadiay Balnibarbi, nangruna iti Lagado, kabisera ti Balnibarbi, ken makapasiar iti Grand Academy of Lagado, a yan dagiti mamasirib a tattao nga agsuksukisok, agad-adal, agim-imbento kadagiti instrumento, remienta ken nadumaduma a wagas a pangpasayaat ken pangpanam-ay iti biag.

Adu a proyekto, eksperimento, takuat iti nasao nga akademia ti naimatangan ni Gulliver. Sumagmamano:

Maysa a masirib a walo a tawenen a mangtamtaming iti proyektona a manggangandat a mangpespes iti sinamar ti init manipud iti pipino sana ilebben iti garapon ket maaramatto iti panawen a di tumpuar ti init.

Maysa a duduogan ken nakadungdungrit a tao a mangpadpadas a mamagbalin wenno mamagsubli iti rugit ti tao iti kasigudna a taraon sakbay a naipauneg. Linawas a masuplayan daytoy iti sangabariles a takki nga inna eksperimentuen.

Maysa nga arkitekto a nakatakuat iti baro a wagas iti panagaramid iti balay babaen ti panangrugi a panangtrabaho iti atep nga agpababa agingga iti pundasion.

Bulsek a mamasirib a mamaglalaok kadagiti nadumaduma a maris ti pintura nga usaren dagiti pintor. Padpadasenda a lasinen dagiti paglalaokenda a maris babaen laeng ti panagrikna ken panangangot.

Adda met maysa nga agrikulturista a nakaduktal iti napintas a wagas iti panagarado iti talon wenno bangkag babaen ti baboy. Iti maysa nga ektaria a daga a bangkagen, iti kaaddayo nga innem a pulgada ken kauneg a walo a pulgada, mangikali kadagiti bungbunga ken natnateng a kaay-ayo ti baboy (kas koma iti kamotit, saba, papaya, patatas, repolio kdpy.). Kalpasanna, mangibulos iti pasar 600 wenno ad-adu pay a baboy iti nasao a bangkagen. Ket iti sumagmamano nga aldaw, subsuben ken bukkuabukkualen dagiti baboy ti intero a bangkag tapno sarakenda dagiti naikali a kanenda, ket iti kasta nakapimpintaston ti pannakaarado ken pannakamuriski payen ti daga ket mabalinen a mulaan-saanto payen a parikut ti abono ta addanton dagiti takki ti baboy a ganagan!

Adda pay dagiti mangpadpadas a mangsagat iti angin tapno agabalin a namaga ken solido daytoy. Dagiti mangpalpalukneng itri marmol tapno agbalin a pungan ken pin cushion. Dagiti mangtaktakuat iti umno a mineral ken mula a maipakan iti karnero tapno mapengdan ti panagtubo ti burborna ket mapataud ti puli ti labus a karnero.

Iti pay maysa a paset ti akademia, adda dagiti politikal sayantis a mangdukduktal kadagiti wagas ken pamuspusan tapno mapasayaat dagiti gobierno, ti politika ken dagiti politiko ken agtuturay.

Maysa ti mangisingsingasing a tapno maliklikan ti kinamananglilipat dagiti opisiales ken agtuturay kadagiti rebbengen, akem, trabahoda (wenno karida), mapakatan koma ti tunggal maysa kadagitoy iti naynay a pannakatititir iti agongna, wenno pannakakugtar iti tianna, wenno mamitlo a pannakalapigos iti agsumbangir a lapayagna, wenno tudoken iti dagum ti patongna, wenno keddelen ti takiagna iti uray la aglapitog. Maulit-ulit koma a maaramid daytoy agingga a dina maaramid ti maipampamayan wenno mayaleng-aleng nga aramid, akmen wenno pagrebbenganna.

Kadagiti partido nga agaapa ken di agkikinnaawatan, tapno mapagkaykaysada, kastoy ti pamay-an: mangpili iti uray sangagasut a lider ti kada partido ket pagpaparisen a sagdudua dagiti agkakarukod ti ulona, kalpasanna, ragadien a pisien dagiti ulo ti tunggal paris tapno magudua ti utekda, sa pagsisinnukaten-ti kagudua nga ulo ti maysa, itakkab iti ulo ti kalabanna iti aprtido. Nasamay kano daytoy ta ti dua a kagudua nga utek nga agkalaban a nagtipon iti maymaysa nga ulo ket makapagdebateda (dagiti selula ti utek) a nalaing ket inton kuan agkikinnaawatandan ket agkaykaysanto metten dagiti partidoda para iti pagsayaatan ti ili.

Adda pay maysa a propesor a nakatakuat no kasano a madiskubre dagiti panggep ken kumplot a maibusor iti gobierno babaen ti panangamiris dagiti agtuturay iti ipapauneg a taraon dagiti atapenda a tattao, kasta met ti oras ti pannangan dagitoy, no ania a banda ti iddaanda iti kama, no ania nga imada ti pagpunasda iti kerretda. A kitaen a nalaing ti takki dagitoy--ket iti maris, iti angot, iti raman, iti no mano a daras nga umibleng, iti langa ti takki--mabukel ti maysa a konkusion wenno decision maipapan iti pampanunoten ken panagem dagitoy a maatap a tattao. Ta ti tao kano ket saanen a napaspasnek, seriso ken addaan intension ngem no madama nga aged-eddek iti lak-ongan!

Minamaag, minamauyong nalabit a makunayo kadagita a bambanag a nasarakan ni Gulliver idiay Balnibarbi. Ngem paset laeng dagita ti napintek a literatura a nasurat kas nasamay, nagasang a satira wenno dillaw-sosialipolitikal. Naadaw iti Gulliver's Travels, maysa a nobela a maibilang kadagiti klasika nga obra iti literatura iti sangalubongan a sinurat ni Jonathan Swift, maysa nga Ingles a satirista ken mannurat idi kanika-17 a siglo.

Maysa laeng ti Balnibarbi kadagiti lugar ken isla a nagdakiwasan ni Gulliver. Immuna a naidakdak iti isla ti Liliput, pagarian dagiti babassit a tattao (daytoy ti kalatakan kadagiti biahe ni Gulliver). Sa iti isla ti Brobdingnag, pagarian dagiti higante a tao. Sa idiay Laputa, agtatapaw nga isla a yan ti pagarian nga akinsakup iti Balnibarbi. Sa iti Glubbdubdrib, isla dagiti mahikero ken manggagamud. Sa idiay Luggnagg, a yan ti sumagmamano nga immortal a tao a maawagan iti struldbruggs. Sa idiay Japan. Ken kaudian, iti maikapat a biahe ni Gulliver, iti Houyhnhnm, pagilian dagiti intelihente ken naindaklan a kabalio ken yan pay dagiti nakukuneng, narurugit nga ayup nga umarngi iti tao a maawagan iti Yahoo.