[an error occurred while processing this directive]
Pasarabo No agawid ti napan nagobra iti ballasiw taaw, adu ti gatgatangenna nga ipasaraboda kadagiti sumabet kadakuada. Adu dagiti mapan sumarungkar. Adu pay dagiti kabagian ken gagayyemna nga aggapu ti sabali nga ili ket isu pay ti mangplete ken mangpakan kadakuada iti sumagmamano nga aldaw a panagdagus dagitoy iti balayna.


Ti panagpasarabo isu ti maysa a kasayaatan a kababalintayo a Filipino. Daytoy a kultura, ipaduyakyakna ti kinamanagayatayo, nangnangruna kadagiti Ilokano. Ipamatmatna iti sangalubongan ti kinapigsa ti panagsisinnaranay ti Filipino kadagiti kakabagian ken pagayamna. Nangnangruna dagiti adda iti ganggannaet a lugar nga agob-obra, ti pasarabo ti maysa a kangrunaan (no di man isu ti kakangrunaan) a sigpen no kua dagiti kabagian ken gagayyem no agawid ti maysa nga overseas Filipino worker.

Kaaduan kadagiti Filipino a napan nagbaniaga iti sabali a lugar, saanda a pilien uray kasano ti kababa ti trabaho a masapulanda, saanda a pampanunoten dayta a banag. Ta no ikomperar iti sueldo dagiti trabahador ti Filipinas, uray nangato ti saadda, nangatngato pay laeng ti sueldo dagiti adda iti overseas.

Kabayatan ti adu a rigat ken sakripisio, an-anusanda laeng ket inda urnongen ti sapulda tapno ipatulodda kadagiti familiada iti Filipinas. No dadduma, saanda payen nga ikkan iti inana ti bagbagida ayatda la a makaurnong daras.

Ti adatna laeng ta adda dagiti dadduma nga adda familiana nga ur-urayenda laeng ti ipatulod ti ama, ina wenno kabsatda iti abroad. Saanda no kuan a garteman ti agbirok iti trabahoda ta ammoda a nanamnam-ay ti agaw-awat iti maipatulod a kuarta nga saanda nga agrigaten. Uray kadagiti kabsatda a babbai nga addan asawana ken annak, imbes koman a ti assawada ti mangsupportar kadakuada, saan met ta mapanda aminen makikabbalay kadagiti kabagianda nga agaw-awat ti maipatpatulod a kuarta tapno mairamanda a makipaggastos.

Ngem kaaduanna a dagiti nagannak nga agaw-awat iti kuarta saanda a rigaten ti pannakikabbalay dagiti babbai a naasawaanen nga annakda agsipud iti asi ken dungngoda kadagiti appoda. Saanda a mapanunot a no kasta ti maaramid, maikkat ti responsibilidad dagiti annakda nga adda asawana kasta met ti assawada. Pasadutenna dagiti manugangda ket madadael ti pampanunot dagiti appoda ta maitugkelda iti naganus nga utekda a nasaysayaat ti makiramraman ngem ti mapan agtrabaho. Ikkatenna pay ti ganas ti panagwaywayas ken bukod a panangitakder iti ti panagbiag ken saanda a masirok ti umno a pamulisingsingan iti nasayaat ken naragsak a biag.

Kalpasan ti sumagmamano a tawen, adu kadagitoy a trabahadores ti agawid nga agbakasyon iti agsipud ti nalaus nga iliwda. Adu ti gatgatangenda nga ipasaraboda kadagiti sumabet kadakuada. Adu dagiti mapan sumarungkar kadakuada ket adu pay dagiti kabagian ken gagayyemda nga aggapu ti sabali nga ili ket isuda pay ti mangplete ken mangpakan kadakuada iti sumagmamano nga aldaw a panagdagus dagitoy iti balay ti nagbalikbayan a kabagian. Dagitoy a balikabayan, maragsakanda gapu iti kaadu ti sumarungkar ken kumablaaw. Ita laeng a mariknada ti ganas ti naindayawan nga agdama a kasasaadda. Daytoy a rikna lemmesenna ti pampanunotda ket malipatandan ti adu a rigrigatda a nagtartarabaho tapna adda iyawidda. Kaaduan kadakuada ti agpinpinsar a gumatang iti napaut a tanda tapno adda pakalaglagipanda kadagiti adu a rigrigatda. Ngem ayaunayen ta ti apagkanito a ragsak tenglenna dayta a gandat ket agsublida manen a mapan agrigat tapno iti kamaudiananna maragpatda dagita nga ararapaap. Ngem naladawen no kua ta ti bagi ket lumakay wenno metten. Dagiti namnamaen pay nga ipundar ket narigaten a tungpalen. Dagiti dadduma agbalindan a nakakaasi ta iti regta ken gagetda a mangsuportar kadagiti kakabagianda, nalipatanda payen ti nangasawa.

Dagitoy koma ti tanda a manglukat ti isip tapno ti kalikagum ti Filipino nga agpinsar a mapan agbaniaga ti sabali a lugar a mangtunton iti sanikua a mamagparang-ay ti biag agballigida nga awan ti duaduana.



Johnny Escobar Atiburcio TI AUTOR
Naipasngay idiay Camangaan, Vigan, Ilocos Sur idi Agosto 1922. Nagkameng iti US Navy idi 1946 ket kalpasan ti 20 a tawen a panagpaayna iti Submarine Service, nagretiro idi 1966. Nagtrabaho iti Federal Civil Service a nagretiruanna idi 1986. Kabayatan ti panagpaayna iti Civil Service, nagbasa, babaen ti GI Bill, iti University of Hawaii iti major nga accounting.






Menu