MAYSA KADAGITI KAPATAKAN nga elemento ti tradisional a pakasaritaan ti Paskua ti limtuad a bituen iti Belen (Bethlehem) a nakaipasngayan ti Mannubbot. Iti daytoy naisangsangayan a bituen a naadaw ti konsepto ti pannakaparnuay dagiti paroltayo ken dadduma pay nga arkos a Pamaskua a sinambituen. Kadagiti tarheta ti Paskua, mailadawan ti bituen iti ngatuen ti nalawa a disierto a tangtangaden ti tallo a masirib a nakasakay iti kamelio.
Dakkel ti relasion daytoy a bituen iti pakasaritaan dagiti masirib a naggapu iti Daya (iti lugar a Persia nga isu itan ti moderno nga Iran, kas itudo dagiti agam-amiris) a napan nagrukbab iti Mesias. Ket kas patientayo, daytoy a bituen ti sinursurot dagitoy a masirib iti panagdaliasatda nga agturong iti Belen. Kas ipamatmat dagiti dekorasion a sinan-Belen, nasarakan dagiti tallo a masirib ti kaippasngay a Jesus iti kulluong iti kuadra dagiti ayup, iti batog ti silnag-raya ti dakkel a bituen, ket ditoy nga intedda dagiti sagutda a balitok, insenso ken mirra.
Ngem dagitoy a panangiladawan ken senario ti Natibidad ket saan a masarakan iti Biblia. Iti Ebangelio ni San Mateo, nadakamat ti maipapan iti bituen ken dagiti masirib, nailanad met iti Ebangelio ni San Lucas ti maipapan iti kulluong a nakaipaiddaan ti Mesias ken dagiti simmuknal nga agpaspastor, ngem sabali ti ipaawatda.
Iti Mateo 2:1-2, kastoy ti kunana: "Idi ta nayanak ngaruden ni Jesus idiay Bethlehem sadi Judea, kadagidi nga aldaw ni Ari Herodes, adtoy dagiti masisirib kadagiti luglugar iti daya immayda sadi Jerusalem a kunkunada: 'Sadino ti yan ti nayanak nga Ari dagiti Hudio? Ta nakitami ti bituenna idiay daya, ket immaykami nga agdaydayaw kenkuana.'"
Maawatan itoy a sitas nga immay dagiti masirib iti Jerusalem ta nakitada ti nagparang a bituen kas pagilasinan wenno tanda a naipasngayen ti Mesias. Ngem saan a nailanad a sinursurotda ti bituen kas bagnos a nangitunda kadakuada iti yan ti Mesias. Maawatan a no nagtultuloy a nakaparang ti bituen ket sinursurotda daytoy, nakagtengda koma a dagus iti Belen ken didan napan ken nagdamag ken ni Herodes no sadino ti yan ti ubing. Ket simple met nga awaten a saanen a masapul a sinurot wenno nagdependeda iti bituen tapno laeng makadanonda iti Jerusalem ta siguden nga ammoda, kas masisirib, a ti maipasngay ket Ari dagiti Hudio, ket ngarud iti sentro dagiti Hudio, ti Jerusalem, awanen sabali, ti pakasarakanda, nga isu ti napananda.
Kinapunona, kas agapaden ti Biblia, ni met laeng Herodes a mismo ti nangitunda iti lugar a pakasarakan dagiti masirib iti Mesias. Ta kas mabasa iti Mateo 2l;4-6 ken 8, inimtuod ni Herodes kadagiti panguluen dagiti saserdote ken eskriba ket imbagada ti nangibaonan ni Herodes kadagiti masirib a pangsapulan iti ubing.
Iti Mateo 2:9-10, kunana a kalpasan a makapanaw dagiti masirib ken ni Herodes ket napandan idiay Belen, nagparang manen ti bituen a nakitada idi idiay Daya. Itoy a pannakakitada iti bituen, nagragsak dagiti masirib iti napalalo. Agturturong ti bituen iti masanguanan dagiti masirib agingga a nakagteng ket nagsardeng iti batog ti yan ti ubing.
Ditoy a banda a makunatayo itan nga imbagnos ti bituen dagiti masirib iti yan ti ubing a Cristo. Ngem awandan iti disierto, addadan a mismo iti Belen nga agsapsapul iti balay a yan ti ubing. Maawatantayo a no sinursurotda nga agpayso ti bituen iti panagdaliasatda iti disierto nga agpa-Jerusalem ken di nagpukpukaw agingga a dida nakagteng iti yan ti ubing, saan koma ngarud a maikanatad a masao a nagragsakda iti napalalo idi makitada (manen) ti bituen (Mateo 2:10).
Idi masarakanda ti ubing a Cristo, saan a nadakamat nga adda pay laeng iti kulluong wenno adda iti koral dagiti ayup iti sidong da Jose ken Maria ken dagiti agpaspastor, kas iparangarang dagiti arkostayo iti Paskua.
Iti Lucas 2:7 12 ken 16, nadakamat a naipaidda ti ubing iti maysa a kulluong, nga isu ti inwaragawag ti anghel kadagiti agpaspastor a dagus met a napan ket natumponganda ni Maria, kasta met ni Jose, ken ti ubing iti kulluong. Ken nupay a nadakamat ti kinaawan ti lugar a pagdagusan ti Nasantuan a Pamilia, awan nailanad ditoy a kuadra dagiti ayup. Di met nadakamat ti kaadda dagiti masirib. Kaawatan a dida pay dimteng ket mabalin nga agsagsaganada pay laeng wenno kakitkitada pay laeng iti limtuad a tanda, ti bituen.
Iti Mateo 2:11, mabasatayo ti kastoy: "Ket idi simrekda iti balay, nasarakanda ti ubing ken ni Maria nga inana: ket nagrukbabda, nagdaydayawda kenkuana, ket linuktanda dagiti gupgupitda, indatonda kenkuana dagiti sagsagutda a balitok ken insenso ken mirra."
No amirisentayo daytoy a sitas, maawatantayo a nabayagen a naipasngay ni Jesus idi masarakan dagiti masirib. Nalawag dayta ta iti kanito ti pannakaipasngay ti Mesias idiay Belen, adda pay la dagiti masirib kadagiti luglugarda iti daya nga isu ti nakakitaanda iti bituen a nangiduron kadakuada nga agdaliasat a mapan sumuknal iti naipasngayen nga Ari dagiti Hudio. Isu a biddut ti maiparparang nga apaman a nakitada ti bituen ket naisambotda ti dimteng iti rabii a pannakaipasngay ti Mesias.
Mabalin a maysa daytoy a rason no apay nga agtawen iti dua nga agpababa dagiti ubbing a pinapapatay ni Herodes a di ket koma dagiti laeng kayyanak(Mateo 2:16). Pagaammo ni Herodes a saanen a kaippasngay ti ubing a ranta dagiti masirib ta inammona kadagitoy a naimbag ti tiempo a panagparang ti bituen nga isu met ti tiempo a pannakaipasngay ti ubing (Mateo2:7).
No utoben, immabot iti adu nga aldaw no di man lawas wenno bulan sakbay a nakadanon dagiti masirib iti Jerusalem. Nalawag dayta ta saan nga asi-asi ti panangdaliasatda iti nalawa a disierto babaen laeng ti kamelio. No kitaentayo iti mapa, adayo unay ti Persia (Iran) iti Jerusalem (Israel). Ginasut a milia ti distansiada ken adda uppat a nasion iti nagbaetanda--ti Iraq, Syria, Jordan ken Lebanon.
Kabayatanna, patien dagiti agam-amiris a ti bituen sadi Belen ket saan a pudno a bituen no di ket milagro ti Dios. Mabalin a daytoy ket maysa nga anghel met laeng nga imbaon ti Dios a mangtulong kadagiti masirib a mangsapul iti Mesias. Masansan a madakamat iti Biblia dagiti anghel kas bitbituen (Job 38:7, Judas 13 ken Paltiing 1:20, 9:1, 12:4).
